حافظه و انواع آن…
حافظه از نظر روانشناسی عبارت است از توانایی عضو برای ذخیره سازی، نگهداری و سپس بازیابی(فراخوانی) اطلاعات.
مطالعات در این باره، از حوزههای فلسفه، شامل روشهای افزایش مصنوعی حافظه آغاز شد.
در اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم، حافظه در چارچوب روانشناسی شناختنگر(شناختی) قرار گرفت.
در دهههای اخیر، حافظه به یکی از ستونهای اصلی شاخهای از علوم، موسوم به علوم اعصاب شناختی تبدیل شده است که با روانشناسی شناختنگر و علم اعصاب، ارتباط چند رشتهای دارد.
فرآیند حافظه
جنین در رحم مادر صداها را تشخیص میدهد و نوزاد از نخستین ماههای تولد افرادی را که اغلب در اطراف او هستند میشناسد. حافظه برای فراگیری تکلم کودک نقش مهمی دارد. حافظه، فرد را قادر میسازد تا از میان فرایندهای تداعی ناخودآگاه، احساس های تجربه شده پیشین، برداشتها، عقاید، مفاهیم و تمام اطلاعاتی که به صورت آگاهانه آموخته شدهاند مواردی را حفظ کند و در زمان لازم به یاد آورد و به آن گروه از جریانهای روانی گفته میشود که فرد را به ذخیرهسازی تجارب و ادراکها و یادآوری دوباره آنها قادر میسازد. برخلاف تصور عمومی، افزایش سن عملکرد حافظه را کاهش نمیدهد و فقط سرعت فراگیری اطلاعات جدید کمتر میشود.طبقه بندی
راه های مختلفی برای طبقهبندی بر مبنای مدت، ماهیت و بازیابی اطلاعات وجود دارد. از نظر توصیفی سه مرحله اصلی برای تشکیل و بازیابی حافظه وجود دارد:- مرحله رمز گذاری(یا مرحله دریافت و ثبت): عبارت است از پردازش و ترکیب کردن اطلاعات دریافت شده.
- مرحله نگهداری(ذخیره سازی): عبارت است از ضبط دائمی اطلاعات رمزگذاری شده.
- مرحله یادآوری(بازیابی): عبارت است از به یاد آوردن اطلاعات ذخیره شده در پاسخ به سرنخها، به منظور استفاده در یک فرآیند یا فعالیت.
نظریه ها
طبق نظریه اتکینسون و شیفرن، حافظه ما به سه بخش تقسیم می شود.- حافظه حسی: که در آن، اطلاعات از طریق حواس ما مثل دیدن یا شنیدن وارد مغز ما میشود که مدت باقی ماندن آن در ذهن چند ثانیه بیشتر نخواهد بود. مثل زمانی که با ماشین از کنار تابلویی رد میشویم و دقت چندانی به آن نمیکنیم. مغز ما اجازه نمیدهد که این اطلاعات مدت زیادی در مغز بماند، چرا که اگر قرار بود ما هرچه میشنویم و یا هر چه میبینیم، در ذهنمان باقی بماند احتمالا دچار جنون میشدیم.
- حافظه کوتاه مدت: که زمان بیشتری اطلاعات را در مغز نگه داری میکند و این زمانی است که ما با دقت آگاهانه بیشتری به وقایع توجه میکنیم. این اطلاعات مدت زمان حدود 20 تا 30 ثانیه در ذهن باقی خواهد ماند و اگر تکرار شود وارد حافظه بلند مدت خواهد شد و در غیر این صورت از حافطه پاک خواهد شد.
- حافظه بلند مدت: در این حافظه اطلاعات، مدت زمان بیشتر و شاید همیشگی در مغز باقی میماند.